Методолошки опис на податоците од доменот на платежната статистика

1. Општи забелешки

Назив на документот

Платежна статистика

Цел на известување

Статистички извештаи за извршените активности во платниот промет

Извештајни единици (известувачи)

Банки, издавачи на електронски пари, правни лица коишто се вклучени во платен систем или вршат други услуги поврзани со плаќањата, посредници при микроплаќањата и останати обезбедувачи на платежни услуги и оператори на платни системи. Податоците се доставуваат на месечна основа, преку електронска апликација, до Дирекцијата за платни системи при Народната банка на Република Северна Македонија, во однапред дефинирани рокови.

Регулативна основа

1. Закон за платниот промет („Службен весник на РМ“ бр. 113/07, 22/08, 159/08, 133/09, 145/10, 35/11, 11/12, 59/12, 166/12, 170/13, 153/15 и 199/15)

2. Одлука за доставување на податоците за извршените активности во платниот промет  

3. Упатство за доставување податоци за извршени активности во платниот промет  

2. Термини, дефиниции и видови податоци

Термините и дефинициите се содржани во Упатството за доставување податоци за извршени активности во платниот промет  („Службен весник на РМ’ бр. 118/21) и се во значителна мера приспособени на барањата на Регулативата за платежната статистика бр. 1409/2013 на Европската централна банка. Известувачите доставуваат податоци за: сметките за вршење плаќања, платежните картички, уредите коишто прифаќаат платежни картички, платежните трансакции по типот на платниот инструмент, платежните трансакции по типот на уредот, типовите на учесниците во платните системи и плаќањата обработени преку платните системи, како и вкупниот број на трговци и вкупниот број на продажни места на трговците во земјата кои се клиенти на обезбедувачот на платежни услуги и прифаќаат негови картички.

3. Обработка на податоците

Податоците ги обработува Народната банка на Република Северна Македонија. Податоците доставени од страна на известувачите се објавуваат во агрегирана форма, со почитување на принципот за доверливост на индивидуалните податоци, доставени од страна на секој известувач.

4. Интегритет

Известувачите доставуваат месечни податоци до Народната банка. Податоците се контролираат од страна на Народната банка и во случај на евидентирани поголеми отстапувања и нелогичности во однос на претходниот месец, известувачите се должни да достават дополнителни информации и објаснувања за причините за отстапувањата.

5. Ревизија на податоците

Ревизијата на податоците се врши во случај на добивање нови, коригирани информации и податоци од известувачите, како и во случај на методолошки измени во термините и дефинициите.

6. Временски серии и фреквенција на податоците

Податоците од јануари 2005 година, објавени по старата методологија, се достапни на месечна основа на интернет-страницата на Народната банка на Република Северна Македонија, во делот на платежната статистика.

Известувачите доставуваат месечни податоци согласно со новата методологија на Народната банка од извештајниот период којшто започнува во јануари 2016 година и годишни податоци од извештајниот период којшто започнува во 2015 година.

7. Објавување

Народната банка ги објавува месечните податоци со квартална динамика во рок од 90 дена од крајот на секој квартал, додека пак годишните податоци во рок од 90 дена од крајот на годината. Месечните и годишните податоци Народната банка ги објавува во агрегирана форма, на својата интернет-страница, со исклучок на одредени дефинирани податоци коишто се употребуваат само за аналитички цели на Народната банка на Република Северна Македонија и тие не се предмет на објавуавње.

Календар на објавување податоци од областа на платежната статистика       

Извештаи за податоците од доменот на платежната статистика

• Табела 1 - Сметки за вршење плаќања       
• Табела 1.2 - Трансакциски сметки-возрасна структура      
• Табела 1.3 - Трансакциски сметки-родова структура           
  
• Табела 2 - Платежни картички издадени во земјата                  
  
• Табела 3 - Уреди коишто прифаќаат платежни картички           
  
• Табела 3.1 - Уреди коишто прифаќаат платежни картички - број на трговци и продажни места (годишен) 
• Табела 3.2 - Филијали/експозитури, банкомати, уреди на физички места на продажба - географска поделба споредба општини    
• Табела 4 - Платежни трансакции според типот на платежниот инструмент   
  
• Табела 4.1 - Платежни трансакции со платежни картички по возрасна структура              
  
• Табела 5 - Платежни трансакции со платежни картички според типот на уредот                 
• Табела 5.1 - Платежни трансакции со платежни картички според типот на уредот (географска поделба по земји)    
• Табела 6 - Учество во платните системи              
  
• Табела 7 - Плаќања обработени преку платните системи               
• Табела 8 - Надоместоци кои банките и другите обезбедувачи на платежни услуги ги наплатуваат од трговците на продажни места во земјата во зависност од дејноста на трговецот и според висината на годишен промет остварен со платежни картички од страна на трговецот (во %)    
  
• Платен промет во земјата                 
• Трансакциски сметки, депоненти и блокирани сметки и депоненти              
• Годишни податоци за платниот промет во земјата     

• Архива на податоците за платежна статистика за периодот од јануари 2005 година до март 2016 година*
• Најчесто поставувани прашања во врска со платежната статистика 
  
• Споредбена анализа на платежната статистика на Народната банка со платежната статистика на ЕЦБ
  

* Извештаите содржат податоци за платежната статистика во земјата за периодот од јануари 2005 година до март 2016 година, кои се изработени и објавени согласно старите подзаконски акти

Информација за движењата во платниот промет

• 2016 година
  
• 2017 година

1. Информација
   
2. Презентација
   

• 2018 година

1. Информација 
2. Презентација 
   

• 2019 година
  

1. Информација 
2. Презентација 

• 2020 година
  

1. Информација  
2. Презентација  

• 2021 година
  

1. Информација   
2. Презентација