Shkup, 20 korrik 2023  

Bankat qendrore në procesin e anëtarësimit në Bashkimin Europian kanë rol të rëndësishëm në sigurimin e harmonizimit në fushat nën kompetenën e tyre, para së gjithash, mundësimin e stabilitetit monetar dhe financiar. Kjo u theksua në takimin e mbajtur në Bankën Popullore mes guvernatores Anita Angellovska-Bezhoska dhe guvernatorit të Bankës Popullore të Kroacisë, Boris Vujçiq. Në takim, guvernatori Vujçiq shprehu gatishmërinë e tij të mëtejshme për të ndarë përvojat kroate nga procesi i integrimit europian me Bankën Popullore, e cila edhe tani, sipas vlerësimeve të institucioneve europiane, ka nivel të lartë harmonizimi në fushat nën kompetencën e saj, veçanërisht në fushën e sistemit bankar, si bazë për shpërndarje efikase të burimeve financiare në ekonomi. Kjo u konfirmua në vitin 2021 nga Komisioni Europian me vendimin e miratuar që konstatoi se vendi ynë ka krijuar kuadër mbikëqyrës dhe rregullator për krijimin dhe funksionimin e bankave në pajtueshmëri me standardet e përcaktuara në Bashkimin Europian. Jo shumë kohë më parë, Komiteti i Ekspertëve i Këshillit të Europës për paranadalimin e larjes së parave dhe financimit të terrorizmit (“Manival”) vlerësoi se sistemi i licencimit dhe mbikëqyrjes së Bankës Popullore përmbush standardet ndërkombëtare në luftën kundër larjes së parave dhe financimit të terrorizmit.

Përvojat kroate në procesin e para anëtarësimit në Bashkimin Europian si një udhërrëfyes për procesin e anëtarësimit në BE, por edhe për përmbushjen e përgjegjësive më pas, kanë rëndësi të madhe për gjurmimin e mëtejshëm të operacioneve të bankës sonë qendrore. Prandaj, Banka Popullore jep një kontribut të veçantë, duke marrë pjesë në mënyrë aktive në proceset e departamenteve dhe dokumentet strategjike kombëtare për integrimin në BE, duke ndërmarrë aktivitete në lidhje me harmonizimin e funksionimit të saj me standardet europiane, brenda zonave që mbulon.

Në takim u diskutua edhe për stabilizimin e inflacionit dhe uljen e tij në norma historikisht të ulëta. Ky prioritet në funksionimin e bankave qendrore si parakusht për mjedis të parashikueshëm dhe të qëndrueshëm do të kontribuojë në rritjen ekonomike, krijimin e vendeve të reja të punës dhe zhvillimin. Lidhur me këtë temë, në takim u konstatua se pavarësisht ngadalësimit tashmë të dukshëm të inflacionit, normat janë ende të larta dhe kërkojnë politika makroekonomike të kujdesshme. Në suaza botërore, për ballafaqimin me këtë episod inflacioni, jemi dëshmitarë të një prej shtrëngimeve më të sinkronizuara të politikës monetare në gjysmë shekullin e fundit, ndërkohë që reagimi i bankave qendrore ishte dy herë më i fortë krahasuar me mesataren historike, gjë që kontribuoi në ngadalësimin e inflacionit të përgjithshëm. Së fundmi, Fondi Monetar Ndërkombëtar në vlerësimin e misionit që vizitoi vendin tonë, theksoi se si rezultat i politikës së duhur monetare, në vendin tonë tashmë po vërehet ngadalësim i normës së inflacionit. Lëvizjet e ardhshme të inflacionit në ekonomitë e rajonit, të vogla dhe të hapura, do të kushtëzohen nga kohëzgjatja dhe madhësia e goditjeve të jashtme, mbi të gjitha lëvizjet e tregjeve të produkteve parësore, karakteristikat strukturore dhe reformat strukturore të ndërmarra për zbutjen e cenueshmërisë, por edhe të një rëndësie të jashtëzakonshme për uljen e mëtejshme të qëndrueshme të normës së inflacionit, do të jenë udhëheqja e politikave të kujdesshme makroekonomike.

Takimi mes dy guvernatorëve është shenjë e bashkëpunimit tradicionalisht të mirë të bankave qendrore, e cila bazohet në shkëmbimin e përvojave për çështje që lidhen me përballimin e sfidave të stabilitetit monetar dhe financiar.