Shkup, 7 dhjetor 2024 

“Edhe pse kemi kaluar nëpër stuhi të madhe ekonomike, vazhdojmë të përballemi me ndryshimin e kushteve globale, gjë që kërkojnë vigjilencë dhe përshtatshmëri të vazhdueshme”, theksoi guvernatorja e Bankës Popullore, Anita Angellovska-Bezhoska në editorial për të përjavshmen prestigjioze serbe “NIN”. Në tekst, guvernatorja e analizon krizën e fundit inflacioniste dhe reagimin e bankave qendrore, i cili mundësoi stabilizimin pa rënien e ekonomive në recesion, apo pa pasur pasoja për stabilitetin financiar. Angellovska-Bezhoska theksoi se në kushtet e uljes së ndjeshme të inflacionit, bankat qendrore kanë nisur ciklin e lehtësimit të politikës monetare. Duke vepruar kështu, ajo thekson nevojën për politika ekonomike proaktive që mund të trajtojnë shpejt dhe në mënyrë efektive sfidat komplekse që mund të rishfaqen në të ardhmen. 

Guvernatorja thekson se pavarësisht qetësimit të inflacionit, ka ende sfida që lidhen me inercinë më të madhe të komponentit bazë të tij. Ajo thekson se inflacioni bazë në rajonin prej 5%, edhe pse është përgjysmuar nga vlera e saj më e lartë e arritur në krizë, megjithatë, është më rezistent në raport me inflacionin e përgjithshëm, i cili është ulur me 80%. “Kjo rezistencë theksohet kryesisht nga dinamika e rritjes së pagave, e cila mesatarisht është 12%, dhe nominalisht 8% në terma realë, gjë që evidenton rolin e mundshëm të politikave të pagave në ruajtjen e këtyre presioneve të çmimeve”, thekson guvernatorja.

Në lidhje me politikat e tjera, ajo thekson se në krizat e kaluara, përgjigja fiskale mbështeti ekonomitë, por kjo mbështetje pati çmimin e saj, zbratja e hapësirës fiskale dhe rritja e deficiteve dhe borxhit publik. “Prandaj, ruajtja e angazhimit për konsolidim fiskal do të jetë thelbësore në periudhën e ardhshme, jo vetëm për të siguruar qëndrueshmërinë fiskale, por edhe për të ofruar mbështetjen e nevojshme për politikën monetare”, theksoi Angellovska-Bezhoska. Në tekst theksohet se faktorët strukturorë si deglobalizimi, plakja e popullsisë dhe ndryshimet klimatike, së bashku me përparimet teknologjike si inteligjenca artificiale do të vazhdojnë të ndikojnë në potencialin e rritjes. Për t’u përshtatur me to është e nevojshme qasja proaktive përmes reformave strukturore, duke u mundësuar ekonomive të jenë rezistente ndaj ndërprerjeve të mundshme të ofertës dhe ndaj presioneve të moderuara inflacioniste në terma afatgjatë.