Промоцијата на надградениот МИПС на Народната банка со можност за плаќање во евра преку системот ТАРГЕТ 2 на ЕЦБ, Скопје, 28.3.2017 година
Обраќање на гувернерот Димитар Богов на промоцијата на надградениот МИПС на Народната банка со можност за плаќање во евра преку системот ТАРГЕТ 2 на ЕЦБ, Скопје, 28.3.2017 година
Почитуван министре за финансии Миноски,
Почитуван претседателе на Здружението на банки Митровски,
Почитувани претставници од регулаторите и операторите на платните системи и системите за порамнување хартии од вредност,
Почитувани претставници од банкарскиот и корпоративниот сектор,
Најпрвин, би сакал од мое лично име и од името на Народната банка на Република Македонија, да Ви се заблагодарам за Вашето присуство на денешната промоција, на којашто претставуваме еден значаен проект, од којшто придобивки ќе имаат Народната банка, банкарскиот сектор и македонската економија во целина.
За што станува збор? Од почетокот на 2017 година, во Народната банка почна да работи системот за прекугранични плаќања во евра, преку поврзување на Македонскиот интербанкарски платен систем (МИПС) со платниот систем ТАРГЕТ 2 (Trans-European Automated Real-time Gross settlement Express Transfer system) на Евросистемот. За оваа цел, се изврши надградба на МИПС на НБРМ за извршување на плаќањата во евра и се воспостави врска со платниот систем ТАРГЕТ 2, преку централната банка на Италија. Со тоа, МИПС прерасна во двовалутен платен систем за плаќања во денари и во евра.
Промоцијата на овој капитален проект, по својата суштина, претставува втора генерација реформи во областа на платежната инфраструктура, по првата значајна реформа на платниот промет во 2001 година. Остварувањето на овој проект е доказ дека Народната банка ја следи стратегиската определба на Република Македонија за членство во Европската Унија.
Почитувани гости,
За Македонија, како мала и отворена економија, каде што најголемиот дел од надворешнотрговската размена е со земјите од европскиот континент, значајно за трговските односи е постоењето на кореспондентски канали за плаќања во евра. Исто така, населението, но и нашите иселеници имаат потреба од безбедни безготовински трансфери во евра. Меѓутоа, во глобални рамки, вклучително и на европска почва, во последниот период се забележува намалување на кореспондентските банкарски аранжмани, пред сѐ, заради две групи фактори. Првата група се однесува на економските фактори. Поставувањето на платежната инфраструктура за единствената валута и консолидацијата на банкарскиот сектор во целина предизвикаа намалување на кореспондентските банкарски аранжмани. Втората група фактори е поврзана со регулативите за спречување на перењето пари и финансирањето тероризам, коишто наметнаа комплексни и скапи процедури за одржување на кореспондентските релации. Во вакви услови, на стеснување на можноста за одржување на кореспондентските банкарски релации, новиот воспоставен алтернативен канал за плаќања во евра преку Народната банка добива сѐ поголемо значење.
Остварувањето на овој проект започна уште од 2013 година, а е согласно со препораките на Европската Комисија, содржани во извештаите за напредокот на Македонија и согласно со Извештајот за потребите на Народната банка, од ИПА-проектот спроведен од страна на претставници на Европската централна банка и централните банки членки на Евросистемот.
Во процесот на спроведување на решението, Народната банка соработуваше со Министерството за финансии и банките. Во оваа прилика, дозволете ми да ја изразам благодарноста до Министерството за финансии за позитивниот пристап кон овој значаен проект, преку измените и дополнувањата во Законот за девизно работење. Истовремено, би сакал да изразам благодарност и до претставниците од банките со коишто имавме активна соработка во текот на тестирањето на надградениот МИПС.
Дозволете ми да го истакнам нашето уверување дека поставувањето на овој алтернативен канал за прекугранични плаќања преку ТАРГЕТ2 ќе претставува пазарен импулс за поевтини, побрзи и побезбедни прекугранични трансакции во евра за македонските компании и население. Истовремено, овој проект на Народната банка ќе обезбеди поддршка на регионалното поврзување на пазарите на капитал, бидејќи се очекува дека во иднина ќе овозможи порамнување на паричната компонента во евра на трансакциите со хартии од вредност.
Најпосле, не помалку значајна придобивка е и развивањето на капацитетите во Народната банка и на банките за идно директно приклучување кон системот ТАРГЕТ2, односно за идното функционирање на македон¬ската компонента на системот ТАРГЕТ2, при членувањето на Република Македонија во Европската Унија.
Почитувани колеги банкари,
Ве повикуваме заедно да го направиме овој исчекор уште поголем, преку активно користење на овој безбеден канал за плаќања во евра и заедно, а полесно и поевтино, да ги овозможиме сите натамошни чекори на нашата платежна и пошироко, финансиска интеграција во глобалниот свет.
На крајот, би сакал да се му заблагодарам на целиот тим експерти во Народната банка, од Дирекцијата за платни системи и Дирекцијата за информациска технологија, без чијашто силна заложба и тимска работа немаше да биде возможно остварувањето на овој реформски проект.
Ви благодарам!