Mbahet mbledhja e rregullt e Komitetit për Politikë Operative Monetare të Bankës Popullore
Shkup, 14 prill 2021
Më 13 prill të vitit 2021, u zhvillua mbledhja e rregullt e Komitetit për Politikë Operative Monetare të Bankës Popullore, në të cilën u shqyrtuan zhvillimet në tregjet financiare ndërkombëtare dhe të vendit si dhe treguesit për ekonominë e vendit në kontekst të pozicionimit të politikës monetare.
Pas uljes së normës së interesit në mars 2021, në këtë mbledhje u vendos që norma e interesit të mbahet në 1,25%, duke ruajtur kështu karakterin e relaksuar të politikës monetare. Niveli aktual i normës së interesit u vlerësua si i përshtatshëm për kushtet aktuale ekonomike dhe financiare. Ulja e normës bazë të interesit në 1,25%, si dhe ulja e konsiderueshme e shumës së ofruar të bonove të bankës qendrore, kontribuuan në rritjen e mëtejshme të likuiditetit të sistemit bankar dhe mbështetjen e flukseve të kredisë në ekonomi. Në mbledhje, u vlerësua se likuiditeti i lëshuar vitin e kaluar prej një totali prej 15 miliardë denarësh përmes instrumentit bazë të Bankës Popullore është i përshtatshëm, dhe u vendos që në ankandin që do të mbahet sot të ofrohen bono të bankës qendrore në shumën e pandryshuar prej 10 miliardë denarësh.
Sipas treguesve më të fundit makroekonomikë për aktivitetin ekonomik, në tremujorin e fundit të vitit 2020, siç pritej, rënia e produktit të brendshëm bruto u ngadalësua më tej, duke rënë në 0.7%, ndërsa rënia e ekonomisë prej 4,5% për tërë vitin 2020 është shumë afër të parashikimit. Të dhënat aktuale me frekuencës së lartë për periudhën janar - shkurt 2021 tregojnë efektet e zgjatura të krizës shëndetësore mbi aktivitetin ekonomik, të cilat mund të shoqërohen me shfaqjen e valës së tretë të Kovid-19, e cila ndikon në kufizimin e mëtejshëm të subjekteve ekonomike, dhe kështu dhe mbi dinamikën e rimëkëmbjes ekonomike.
Lidhur me lëvizjet e inflacionit, në periudhën janar - mars 2021, ndryshimet e çmimeve janë në përputhje me pritjet sipas parashikimit të fundit të Bankës Popullore. Sidoqoftë, rishikimet në rritje të supozimeve të inputeve të jashtme tregojnë rreziqe mesatarisht në rritje për parashikimin e inflacionit në vitin 2021 prej 1.5%. Në këtë mënyrë, pasiguria nga lëvizja e çmimeve botërore të produkteve bazë në periudhën e ardhshme është ende e theksuar, në përputhje me efektet e pasigurta ekonomike në lidhje me pandeminë dhe perspektivat për të trajtuar atë.
Rezervat valutore vazhdojnë të jenë në nivelin e duhur dhe ruhen në zonën e sigurt. Gjegjësisht, rezervat valutore në tremujorin e parë të vitit 2021 arritën rritje të lartë, e cila është kryesisht për shkak të transaksioneve në kurriz të shtetit, gjegjësisht emetimit të euroobligacionit të ri të qeverisë në mars. Në të njëjtën kohë, gjatë këtij tremujori, tregu i këmbimit valutor ishte i favorshëm pa pasur nevojë për praninë e Bankës Popullore. Të dhënat e fundit nga sektori i jashtëm deri në shkurt 2021 tregojnë mundësinë e një deficiti tregtar në përputhje me pritjet për tremujorin e parë, dhe gjithashtu të dhënat e fundit për operacionet e këmbimit valutor janë në përputhje me pritjet sipas parashikimit të fundit.
Brenda sektorit monetar, sipas të dhënave fillestare për mars 2021, rritja e depozitave dhe kredive vazhdon, me rritjen vjetore të depozitave mbi nivelin e parashikuar për tremujorin e parë të 2021, ndërsa rritja e kredisë është brenda parashikimeve.
Në periudhën ndërmjet dy mbledhjeve të Komitetit, likuiditeti i sistemit bankar në denarë mbeti në një nivel relativisht solid, gjë që konfirmohet nga mungesa e nevojës që bankat të tregtojnë në tregjet e parave. Lëvizjet në tregjet e brendshme financiare tregojnë një përmirësim të moderuar të pritjeve të subjekteve ekonomike, të dukshme përmes rritjes së ofertës neto të valutave të huaja nga personat fizikë në tregun e këmbimit valutor në nivele afër ofertës neto përpara krizës shëndetësore.
Në tregjet financiare ndërkombëtare, rritja e mëtejshme e numrit të personave të vaksinuar në SHBA ka ndihmuar në ruajtjen e pritjeve të investitorëve për një rimëkëmbje solide të rritjes ekonomike globale. Në rrethana të tilla, çmimet e aksioneve të tregtuara në bursat botërore u rritën dhe çmimet e obligacioneve qeveritare në SHBA vazhduan të bien në maturitetet më të gjata. Nga ana tjetër, çmimet e obligacioneve më të sigurta të qeverisë në euro zonë u rritën mesatarisht, gjë që përveç se ndikoi në rritjen e blerjes së këtyre letrave me vlerë nga BQE-ja, gjithashtu ndikoi në perceptimin e investitorëve për ndikimin e dinamikës relativisht të dobët të procesit të vaksinimit në vendet anëtare të euro zonës mbi rimëkëmbjen ekonomike.
Në përgjithësi, në mbledhjen e Komitetit u konstatua se zhvillimet në parametrat bazë makroekonomikë janë akoma të favorshme dhe pa devijime të mëdha nga pritjet, megjithë pasigurinë dhe rreziqet e pandemisë të shkaktuara nga Kovid-19. Banka Popullore do të vazhdojë të monitorojë me shumë kujdes zhvillimet dhe rreziqet e mundshme nga mjedisi dhe efektet e tyre në ekonominë e vendit, në mënyrë që të përgjigjet në mënyrë të përshtatshme dhe në kohën e duhur, nëse është e nevojshme.