Што се колачиња?

На нашата веб-страница користиме колачиња. Колачето претставува мала датотека којашто се состои од букви и бројки што се запишуваат на Вашиот компјутер. Колачињата не зачувуваат лични податоци, како што се Вашето име или адреса. Кога следниот пат ќе ја посетите нашата страница, колачињата ни дозволуваат да го препознаеме Вашиот пребарувач. Колачињата може да ги зачувуваат Вашите преференции и други информации, но не можат да ги читаат Вашите податоци или информации од Вашиот тврд диск или, пак, да читаат други зачувани датотеки за колачиња од други страници. Може да го наместите Вашиот веб-прелистувач да ги одбива колачињата, за што може подетално да се информирате преку нашата Политика за колачиња

Политиката за колачиња
logo
  • МК
  • EN
  • AL
  • За Народната банка
    • Гувернер
    • Совет на Народната банка
      • Седници на Советот
    • Цели и задачи
    • Транспарентност
    • Односи со јавноста
      • Ковид-19 – Одговор на Народната банка
      • Соопштенија за печат
        • 2021
        • 2020
        • 2019
        • 2018
        • 2017
        • 2016
        • 2015
        • 2014
        • 2013
      • Говори
      • Интервјуа
      • Известувања
      • Слободен пристап до информации од јавен карактер
      • Овластено лице за прием на пријави од укажувачи
      • Офицер за заштита на личните податоци
    • Организациска шема
    • Стратегија
    • Програма за работа
    • Меѓународни односи
      • Односи со ЕУ
        • Претпристапна помош
          • Соопштенија
          • Презентации и говори
        • Билтени за проекти
      • Односи со меѓународни финансиски институциии
      • Техничка соработка
    • Конференции
      • Виртуелна регионална работилница за статистика во организација на Народната банка на Република Северна Македонија, 11 декември 2020 година
      • 11-та Конференција за плаќањата и пазарната инфраструктура
      • Седма меѓународна истражувачка конференција
      • Меѓународна конференција на високо ниво за монетарна политика и управување со финансиски средства (Мериот Хотел Скопје), 16. Февруари 2018 година
      • Десетта јубилејна конференција за плaќања и пазарна инфраструктура
      • Свечено одбележување на јубилејот по повод 25 години од монетарното осамостојување на Република Македонија
      • Шеста меѓународна истражувачка конференција
      • Петта меѓународна истражувачка конференција
      • Работната група на БИС за Монетарната политика во Централна и Источна Европа
      • Прв регионален форум на Источна Европа и Централна Азија за финансиска вклученост
      • Четврта меѓународна истражувачка конференција: "Справување со структурните ригидности во контекст на ефективноста на трансмисијата на монетарната политика"
      • Трета регионална конференција за финансиска едукација за Европа и Централна Азија
      • Трета меѓународна истражувачка конференција: "На патот кон заздравување и одржлив раст во променетото глобално окружување"
      • Втора меѓународна истражувачка конференција на тема: "Поставеноста на политиките и глобалното опкружување: нов консензус од кризата?"
      • Конференција по повод на одбележувањето 20 години од монетарното осамостојување на Република Македонија
      • Отворање на заеднички Јавен информативен центар на Светска банка и НБРМ
      • 23 Годишна конференција на Групацијата на банкарски супервизори од централна и источна Европа (БСЦИЕ)
      • Конференција: Конкурентноста на земјите на Југоисточна Европа и предизвиците на патот кон ЕУ
      • Работилница: Цените на храната и инфлацијата
      • Работилница: Проблеми во мерењето на инфлацијата
      • Работилница на тема: Енергетска потрошувачка во РМ и нејзиниот ефект врз билансот на плаќања
      • Јубилеј 60 години Централно - банкарски активности во Република Македонија
      • Работилница: Високото ниво на готовите пари во оптек во Република Македонија
    • Годишна награда
    • Финансиска едукација
    • Музеј
    • Библиотека и архив
    • Вработување во Народната банка
  • Монетарна политика
    • Поставеност на монетарната политика
    • Спроведување на монетарната политика
      • Операции на отворениот пазар
      • Задолжителна резерва
      • Расположливи депозити
      • Расположлив кредит преку ноќ
      • Интрадневен кредит
    • Промени на основната каматна стапка на Народната банка
  • Финансиски пазари
    • Аукции на благајнички записи
    • Меѓубанкарски пазар на депозити
      • Меѓубанкарска каматна стапка на пазар на депозити-СКИБОР (Skopje Interbank Offered Rate)
      • Меѓубанкарска каматна стапка на пазар на депозити-МКДОНИА (Macedonian Denar Overnight Index Average)
      • Тргување на меѓубанкарски пазар на депозити
    • Аукции на државни хартии од вредност
    • Девизен пазар
    • Секундарен пазар со хартии од вредност
    • Информации од меѓународните финансиски пазари
  • Финансиска стабилност
    • Извештаи за финансиската стабилност
    • Индикатори за финансиската стабилност
    • Анкети
    • Заштитни слоеви на капиталот
    • Порта за иновации
  • Супервизија
    • Банкарска супервизија и регулатива
    • Законска регулатива
      • Лиценцирање
      • Адекватност на капиталот
      • Кредитен ризик
      • Ликвидносен ризик
      • Валутен ризик
      • Останати ризици
      • Супервизија и надзор
      • Сметководство, финансиски извештаи, објавување и ревизија
      • Заштита на потрошувачи при договори за потрошувачки кредити
      • Кредитен регистар
      • Останата регулатива
      • Супервизорски циркулари
      • Нацрт регулатива
      • Заштитни слоеви на капиталот
    • Извештаи, показатели, презентации и обрасци
      • Извештаи за банкарскиот систем на Република Северна Македонија
      • Податоци и показатели за банкарскиот систем на Република Северна Македонија
      • Анализи и презентации
      • Обрасци
      • Алатки
      • Календар на објавување на податоци за банкарскиот систем на Република Северна Македонија
      • Прашалници
    • Банкарски систем на РСМ
    • Организациона структура на супервизијата
    • Капитална Спогодба (Базел II и Базел III)
    • Прашања и одговори
    • Прашања и одговори од девизното работење
    • Порта за иновации
  • Платни системи
    • Македонска платежна инфраструктура
    • Улогата на Народната банка во платните системи
      • Надзорна улога
      • Стандарди за работа на платните системи
    • Регулатива за платните системи
    • Платежна статистика
    • Конференции, новости и публикации
    • Национален совет за платните системи
    • Порта за иновации
  • Македонски пари
    • Книжни пари во оптек
    • Ковани пари во оптек
    • Ковани пари за колекционерски цели
    • Дизајн на новите полимерни пари
    • Листа на успешно тестирани машини
  • Статистика
    • Програма за статистички истражувања 2018 - 2022
    • Календар на објавување на податоци
    • Билтени
    • Монетарна статистика и статистика на каматните стапки
      • Монетарна статистика
      • Статистика на каматните стапки
    • Екстерни статистики
      • Платен биланс
      • Oфицијални девизни резерви и девизна ликвидност
      • Меѓународна инвестициска позиција
      • Директни инвестиции
        • Директни инвестиции - Движења
        • Директни инвестиции - Состојби
      • Портфолио инвестиции (КППИ)
      • Надворешно-трговска размена
      • Надворешен долг
      • Eфективен девизен курс (РЕДК)
    • Финансиски сметки
    • СДДС Плус - Специјален систем за дисеминација на податоци плус
    • Основни економски показатели и цени на недвижности
    • Известувањa за потребите на статистиката
    • Соопштенија за печат
    • НБСтат - Статистички веб портал
  • Публикации
    • Годишни извештаи
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
      • 2010
      • 2009
      • 2008
      • 2007
      • 2006
      • 2005
      • 2004
      • 2003
      • 2002
      • 2001
      • 2000
      • 1999
      • 1998
      • 1997
      • 1996
      • 1995
      • 1994
      • 1993
      • 1992
    • Месечни информации
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
    • Квартални извештаи
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
      • 2010
      • 2009
      • 2008
      • 2007
      • 2006
      • 2005
      • 2004
    • Квартални извештаи за банкарскиот систем
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
    • Полугодишни извештаи (до 2010)
      • 2010
      • 2009
      • 2008
    • Анкетни истражувања
      • Aнкета за кредитна активност
        • 2021
        • 2020
        • 2019
        • 2018
        • 2017
        • 2016
        • 2015
      • Анкета за инфлациските очекувања (до јули 2017 година)
        • 2017
        • 2016
        • 2015
        • 2014
        • 2013
      • Анкета за инфлациските очекувања и очекувањата за движењето на реалниот БДП
        • 2021
        • 2020
        • 2019
        • 2018
        • 2017
    • Извештај за финансиска состојба на Народната банка
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
      • 2016
      • 2015
      • 2014
      • 2013
      • 2012
      • 2011
      • 2010
    • Истражување
      • Работни материјали
      • Анализи
      • Економски истражувања (2001-2004)
      • Клуб на истражувачи
        • 1 сесија 01.07.2011
        • 2 сесија 02.09.2011
        • 3 сесија 02.12.2011
        • 4 сесија 02.03.2012
        • 5 сесија 08.06.2012
        • 6 сесија 14.09.2012
        • 7 сесија 07.12.2013
        • 8 сесија 08.03.2013
        • 9 сесија 07.06.2013
        • 10 сесија 26.09.2013
        • 11 сесија 19.12.2013
        • 12 сесија 13.03.2014
        • 13 сесија 12.06.2014
        • 14 сесија 18.09.2014
        • 15 сесија 11.12.2014
        • 16 сесија 19.03.2015
        • 17 сесија 11.06.2015
        • 18 сесија 17.09.2015
        • 19. сесија 10.12.2015
        • 20. сесија 10.03.2016
        • 21. сесија 9.06.2016
        • 22. сесија 15.09.2016
        • 23. сесија 16.12.2016
        • 24. сесија 02.03.2017
        • 25. сесија 01.06.2017
        • 26. сесија 14.09.2017
        • 27. сесија 07.12.2017
        • 28. сесија 15.3.2018
        • 29. сесија 13.6.2018
        • 30. сесија 26.9.2018
        • 31. сесија 13.12.2018
        • 32. сесија 21.03.2019
        • 33. сесија 26.6.2019
        • 34. сесија 20.9.2019
        • 35. сесија 12.12.2019
        • 36. сесија 17.09.2020
        • 37. сесија 17.12.2020
        • 38. сесија 05.03.2021
      • Програма за истражувачка дејност
      • Аналитички прилози во кварталните извештаи
      • Збирки на трудови од конференции
      • Разно
    • Библиографии
    • Стратегии
  • Прописи
    • Закони
    • Одлуки
      • Одлуки од областа на операции на финансиските пазари
      • Одлуки од областа на девизното работење
      • Одлуки од областа на платните системи
      • Одлуки од областа на статистиката
      • Одлуки од областа на трезорско работење
        • Управување со книжни и ковани пари
        • Издавање на книжни и ковани пари
      • Одлуки од областа на супервизијата
      • Одлуки од областа на сметководството и финансиското известување
      • Одлука за единствената тарифа на надоместоци за услуги што ги врши Народната банка
      • Одлуки од областа на информатичката технологија
    • Упатства
      • Упатства од областа на операции на финансиските пазари
      • Упатства од областа на девизно работење
      • Упатства од областа на платните системи
      • Упатства од областа на кредитни работи со нерезиденти
      • Упатства од областа на статистиката
      • Упатства од областа на супервизијата
      • Упатства од областа на трезорско работење
    • Супервизорски циркулари
    • Регулатива за државни хартии од вредност
      • Примарен пазар на државни хартии од вредност
      • Секундарен пазар на државни хартии од вредност
    • Прописи и документи од монетарното работење во периодот на монетарното осамостојување

Нефункционалните кредити се меѓу основните термини коишто се користат при анализа на работењето на банките и банкарските ризици. Станува збор за кредити кај коишто, во основа, отплатата од страна клиентите е со одредено временско задоцнување. Вообичаено, регулаторот прецизно го дефинира времето на доцнење при кое кредитот се вклучува во групата на нефункционалните кредити. Најчесто, тоа е доцнење од 90 дена и повеќе.

Согласно со регулативата и барањата на регулаторот, секоја банка мора да издвојува резервации за овие нефункционални кредити, или едноставно кажано резерви со кои се покриваат загубите од евентуална ненаплатливост на кредитот. Вообичаено, како што се зголемува доцнењето, така се зголемуваат и бараните резервации. Овие резервации претставуваат трошок за банката и влијаат врз нејзината добивка, а со тоа на крајот и на нејзиниот капитал, или оценетата потреба за дополнителен капитал.

Од страна на регулаторот, а во нашата земја тоа е Народната банка, со ова регулаторно барање јасно им се укажува на банките дека морат да водат грижа за редовна наплата на кредитите или да издвојат соодветни резервации, коишто во крајна линија ќе ги заштитат билансите на банките, а секако со тоа и депозитите на клиентите.

Што значат нефункционалните кредити гледано од аспект на клиентите на банката кои доцнат со отплатата на кредитот? Редовноста на клиентите во однос на отплатите на добиениот кредит е дел од кредитната историја за тој клиент и таа се евидентира во Кредитниот регистар на Народната банка, како и во Македонското кредитно биро.

Вообичаено, извештајот за кредитната историја, односно за редовноста во отплатите на тековните и претходните кредити е еден од основните документи коишто ги бараат банките при добивање барање за кредит. Следствено, нередовните отплати на кредитите доведуваат до намалени изгледи за добивање нов кредит. Од овие причини, во интерес на клиентите е да водат сметка за секое ново задолжување и за подготвеноста за навремени отплати на земените кредити.

Банките и самите клиенти треба да се грижат за редовна отплата на кредитот, со цел тој да не стане нефункционален. Доколку од некои причини тоа сепак се случи,  постои можноста за реструктурирање на кредитите кога клиентот се соочува или е извесно дека ќе се соочи со финансиски тешкотии. Реструктурирањето најчесто се прави преку промена на некој од основните услови на кредитот (одложување на отплатата на главницата и/или каматата, намалување на каматната стапка, продолжување на рокот на достасување на кредитот и сл.) со цел да му се помогне на клиент кој неочекувано се нашол во потешка финансиска состојба и задоцнил со отплатите. Со ваквите олеснувања, се дава можност кредитот повторно да се врати во редовна динамика на отплата.

 

Што треба да знаете за нефункционалните кредити на банките? 

Нефункционалните кредити најчесто се дефинираат како кредити кај коишто има доцнење во отплатите од страна на клиентот, што најчесто е одредено како доцнење од 90 дена и повеќе. Банките мора да се грижат за спречување или намалување на ваквите кредити, бидејќи тие наметнуваат ризици во нивното работење. Вообичаено, помалото учеството на нефункционалните во вкупните кредити е еден од показателите за помало преземање ризици од страна на  банките, иако постојат и други фактори коишто треба да се земат предвид при анализата на банките. Исто така, регулаторот се грижи за соодветното однесување на банките заради заштита на нивните средства, преку соодветни регулаторни барања. Клиентите, од своја страна, треба да се грижат за навремените отплати на земените кредити, како заради одржување на изгледите за следно задолжување, така и заради соодветно управување со сопствената задолженост.

Почетна Финансиска едукација Економија за секого
  • Финансиска едукација
    • Барање за е-предавање
    • Соопштенија
    • Материјали
    • Конкурси
    • Галерија
    • Конференции
    • Едукативни видеа
    • Едукативни игри



 



Нефункционални кредити ‒ што значат од аспект на банкарските клиенти?

Зошто имаме режим на стабилен девизен курс на денарот во однос на еврото?

Што е валутен ризик и како да се заштитите?

 

кратки едукативни текстови →

  
Серијал едукативни анимирани видеа





  • A+
  • A-

{{Title}}

{{Intro}}
{{{Content}}}
{{#hasElements Images}}
{{#each Images}} {{#showInline ShowInGallery IsThumbNail}}
{{{dataImg this params="?width=886"}}}
{{/showInline}} {{/each}}
{{#each Images}} {{#showInline ShowInGallery IsThumbNail}}
{{{dataImg this params="?width=200&height=100"}}}
{{/showInline}} {{/each}}
{{/hasElements}}

Финансиската едукација на Народната банка предвидува е-предавања за деца и млади од основното, средното и високото образование.

Закажување е-предавање за финансиска едукација во текот на учебната 2020/21 се врши со пополнување на формуларот (преземи тука). Пополнетиот формулар испратете го на електронската пошта: [email protected] 

Enter description...
Enter description...



 
преземи ПДФ публикација  



 
преземи ПДФ публикација  


Сите права задржани © 2017

Почитувани, доколку имате проблем со пристапување до веќе објавените податоци, ве молиме обратете се на телефонот за техничка поддршка: 3108 206. За останатите потреби телефонска централа 3108 108 | [email protected] (контакт).

Народна банка на Република Северна Македонија
Следете нѐ

  • почетна
  • веб мапа
  • веб инфо
  • ЧПП
  • корисни врски
  • политика за приватност
  • политика за колачиња
  • ново на социјалните мрежи
  • контакт
  • огласи за продажба на имот/отстранување отпад
  • имот на банките и штедилниците наменет за продажба